Voor de Venusovergang van 2012 reden we met zijn tweetjes naar Duitsland, om op die manier het slechte weer te omzeilen. Deze missie was een succes!

In 2004 zagen we de overgang van Venus voor de zon. Het was die dag stralend weer en we hoefden alleen maar 20 km te rijden naar een mooi plekje om het schouwspel van begin tot eind te zien. Dit keer was de Venusovergang niet helemaal te zien in Europa. Toen we zo’n twee weken voor de Venusovergang met een mede-astronoom  hierover spraken en diverse literatuur hierover lazen over de moeilijke expedities uit de 18e eeuw,  begon ons verlangen om het toch nog een allerlaatste keer te zien ineens heel sterk te groeien. Via meteobleu.com  konden we al een week van tevoren zien dat  het weer in Nederland er niet gunstig uit zag. We besloten om de auto te pakken en richting oosten te rijden. Bij Berlijn zou volgens de satelliet een opklaring moeten zijn. De vraag alleen is of dat ten noorden of ten zuiden van Berlijn is.

 

Venusovergang in H alpha

Een stukje rijden

Dinsdagmiddag rijden we rond 2 uur, een uur later dan gepland, weg. In de auto:

 

  • EQ6 met genesis 101mm F5,4 refractor en Coronado 40 mm H-alpha filter met DMK21 webcam.
  • Superpolaris montering  met Astro-tech 66ED en een thousand oaks zonnefilter
  • 2 laptops en 2 mobieltjes met internet voor navigatie e.d.
  • Een tent met slaapmatjes en slaapzakken
  • Eten, drinken en een ontbijtje

 

Onze opstelling voor de Venusovergang
Volgens de routeplanner is Berlijn ruim 600 km rijden. We houden voor het gemak 8 uur rijden aan inclusief stops, maar dat blijkt een te krappe planning. Onderweg zijn hier en daar wat werkzaamheden. In Duitsland moet je dan meteen 60 rijden. Waar er geen werkzaamheden zijn rijden we bijna  170, maar dan moet je veel  in de achteruitkijkspiegel kijken voor mensen die nog ietsjes sneller willen. Tegen zessen belanden we in de file bij Hannover. Na bijna een half uur schuifelen komen we bij een afrit. Goede timing om te gaan eten. Een lekkere pizza later checken we nog even de files, en komen erachter dat er op onze route nog een oude bom uit de tweede wereldoorlog ontmanteld moet worden. Met de navigatie rijden we een klein stukje om, en kunnen we nu snel weer verder. We hebben nog een heel eind te gaan.

Een mooi plekje zoeken

Als we Berlijn naderen komt de zon voordat deze ondergaat nog eventjes tevoorschijn tussen de wolken en de horizon. Dit voegt weer extra spanning toe aan de vraag hoe het weer zal zijn als we morgenochtend  wakker worden. Op basis van de satellietbeelden besluiten we de noordkant van Berlijn te proberen. Net voor Berlijn slaan we af in noordelijke richting. We rijden door een licht glooiend landschap met bossen en graanvelden. 30 km verderop rijden we weer naar het oosten. We zitten nu pal ten noorden van Berlijn. Wanneer we van de snelweg afgaan komen we in een landschap met veel bos en kleine dorpjes. Leuk, al dat bos, maar we hebben horizon nodig. Uiteindelijk komen we dan toch in een gebied met weer wat meer graanvelden. Langs de kant van de weg naar Basdorf (nee, niet verzonnen), vinden we een windmolen met een vrij plaatsje. Het uitzicht is hier goed, en we kunnen de telescopen én de tent naast de auto zetten.  Het enige nadeel is het zwiepende geluid van de windmolen. Rond half één hebben we alles opgezet. De telescopen staan al op de pool. Nu nog een paar uurtjes tijd om te slapen. Telkens worden we wakker. Van de windmolen, die niet alleen zwiept, maar ook kraakt. Maar waarschijnlijk ook van de spanning of het weer ook zo goed zal zijn als we straks wakker worden, of dat we bang zijn dat we ons verslapen. Om kwart over vier gaan we er echt uit, en dan kan het bijna beginnen. Als we de tent uit gaan zien we de maan nog boven de horizon staan en ja, het is nog steeds mooi weer.

 

Zonsopkomst en projectie van de zon met venus ervoor in een doosje

De mooiste zonsopkomst ooit

De zon moet om 4:55 opkomen. Het duurt even voordat ze achter de rij bomen in de verte uitkomt. De eerste zonnestralen zijn al verblindend. We projecteren de zon via de telescoop en zien op een kartonnen doosje (van het zonnefilter). Een prachtig beeld. Ook de dunne sliertjes bewolking en een elektriciteitskabel zijn erop te zien. Zodra de eerste foto’s gemaakt zijn met het thousand oaks zonnefilter, maken we de webcam klaar om zoveel mogelijk in H-alfa vast te leggen. Gelukkig hebben we twee laptops mee, want de ene laat het afweten. We pakken de andere en kunnen alsnog aan de slag. Het enige wat misging is de instellingen aan de resolutie. De video’s zijn dus iets te ver teruggeschroefd. Helaas, niets aan te doen. In H-alfa zijn naast Venus ook hele mooie  vlammen, filamenten en zonnevlekken te zien. Dit geeft samen met Venus een schitterend 3D effect.
het beeld op de laptop

Slaperige Duitsers op weg naar het werk

Aan de voorbijgangers kan je zien dat het nog heel vroeg is. De meeste mensen rijden voorbij zonder ook maar een blik op ons te werpen. Ze zien ons gewoon niet. Een enkeling stopt, waaronder een moeder met haar tienerdochter. Zij is erg geïnteresseerd, dus in ons beste Duits leggen we nog wat dingen uit. Ze vindt het erg bijzonder. Altijd leuk! Voor we er erg in hebben is het alweer bijna voorbij. De uittrede begint om 6h37’15’’ en om 6h54’35” is het weer voorbij. We kunnen duidelijk zien dat de overgang in H-alpha een halve minuut langer duurde. We filmen het helemaal.

 

Inpakken en wegwezen

Na afloop staan we nog even beduusd bij te komen. We hebben werkelijk geweldig weer gehad. En wat bijzonder dat we dit nu twee keer hebben mogen zien! Langzamerhand pakken we de tent en de telescopen weer in. Om 8 uur rijden we weg. Ook nu is het weer een lange rit, en om kwart voor zes staan we precies op tijd bij het kinderdagverblijf om de kleine meid op te halen. Zij is met bijna 2 jaar nu nog te klein om dit te snappen en zal het dus helaas nooit bewust meemaken.

 

Start een animatie van het verloop van de Venusovergang